Ανάσα κομμένη, βλέμμα αποσβολωμένο, φωνή που δεν λαλεί μπροστά στην οθόνη. Μια πύρινη μπάλα 'χοροπηδά' στη στροφή 4 της πίστας του Μπαχρέιν. Έχει προηγηθεί η έκρηξη. Σαν ηφαίστειο που ζωντανεύει. Ο Ρομέν Γκροζάν είναι εγκλωβισμένος στη Haas του, η οποία φλέγεται ολοσχερώς. Ζωντανός; Ερώτημα μετέωρο, αναπάντητο, σαδιστικό.
Αν ναι, έχει μισό λεπτό στην κλεψύδρα για να βγει από την κόλαση. Ο κατάλληλος ρουχισμός του αντέχει σε θερμοκρασία οκτακοσίων βαθμών Κελσίου ως 30 δεύτερα, ουχί περισσότερα. Είναι σε θέση; Μήπως έχει τραυματιστεί και δεν μπορεί να κινηθεί. Το μονοθέσιο μετά τη σύγκρουση με τις μπαριέρες έχει κοπεί στα δύο. Η φιγούρα του διαγράφεται μέσα στις φλόγες. Ναι, είναι ζωντανός. Πηδά γρήγορα τα διαχωριστικά και με τη βοήθεια των υπευθύνων του circuit απομακρύνεται από τον τόπο του ατυχήματος. Περπατά σοκαρισμένος και υποβασταζόμενος, μα είναι σώος. Το αίμα ξεπαγώνει και κυλά ξανά στις φλέβες. Κυρίως σ' αυτές του 34χρονου Γάλλου πιλότου. Αυτός μόλις είχε δει το κακό να έρχεται με την ορμή που η φλόγα κατατρώει τη σάρκα.
Μεταφέρεται άνευ χρονοτριβής για εξετάσεις σε κλινική. Έχει υποστεί εγκαύματα στα χέρια. Όχι κατάγματα ή άλλες σοβαρότερες κακώσεις. Το υπόλοιπο κορμί του έχει μείνει ανέπαφο. Από το δωμάτιο του νοσοκομείου, με επιδέσμους στα άνω άκρα και το ένδυμα του νεο-εισαχθέντος, θα στείλει το πρώτο μήνυμά του. "Γεια σε όλους. Θέλω να πω ότι είμαι καλά. Κάπως καλά", επισημαίνει προτάσσοντας τα μπανταρισμένα χέρια του. Θέλει να κάνει χιούμορ. Το έχει ανάγκη για να διώξει από το μυαλό του τα δευτερόλεπτα της φρίκης. "Σας ευχαριστώ τόσο πολύ για όλα τα μηνύματα. Ευχαριστώ όλο το ιατρικό προσωπικό στην πίστα, στο νοσοκομείο και ελπίζω ότι θα μπορώ να σας γράψω αρκετά σύντομα για να σας πω πώς πηγαίνει", συμπληρώνει κλείνοντας. Ενδιάμεσα έχει παραδεχθεί πως "πριν από μερικά χρόνια δεν ήμουν υπέρ του Halo, αλλά πιστεύω ότι είναι ό,τι καλύτερο έχουμε φέρει στη Formula 1 και χωρίς αυτό δεν θα ήταν δυνατόν να μιλάω μαζί σας σήμερα".
Ομολογία. Μαζί απολογία. Μια ξεκάθαρη εκ των υστέρων συγγνώμη. Από τον εαυτό του σίγουρα και παράλληλα απ' όσους προσπαθούσε να πείσει για το αντίθετο. Ήταν αρνητής (πιο επίκαιρη λέξη δεν ταιριάζει) της νέας τάξης πραγμάτων στο σπορ. Όντως το 2018 τα μονοθέσια της Formula 1 έχαναν, προς όφελος της ασφάλειας, ένα μέρος της δυναμικής αισθητικής τους. Από τα τεστ του προηγούμενου έτους ο Γάλλος πιλότος χαρακτήριζε "στενάχωρη ημέρα" εκείνη που η FIA ανακοίνωσε την ενσωμάτωση του νέου συστήματος στο σασί του κάθε μονοθεσίου. "Υπάρχουν φορές που μπορεί να γίνει χειρότερο και δεν είμαι υπέρ του. Υπάρχουν μερικά προβλήματα, τα οποία δεν έχουμε σκεφτεί", υποστήριζε μιλώντας για επηρεασμό της ορατότητας των οδηγών τόσο στην εκκίνηση όσο και στη διάρκεια του αγώνα. Οι ειδικοί δεν είχαν διαπιστώσει κάτι τέτοιο.
"Ξαφνιάστηκα που το είδα να έρχεται επειδή οι ομάδες είπαν όχι, οι φίλαθλοι είπαν όχι, οι οδηγοί κυρίως είπαν όχι". Προτού συνηθίσει την ιδέα ότι θα 'ναι ένα υποχρεωτικό μέτρο άνευ δυνατότητας επιλογής, "με αρρώσταινε", διότι "προσπαθείς να συγκεντρωθείς έχοντας όλη την ώρα κάτι μπροστά σου στη μέση". Από την ομάδα του έλεγαν πως οφείλει να το συνηθίσει. Ειδάλλως θα του παρείχαν "σακούλες για τον εμετό". Τρίτη λύση δεν φαινόταν στον ορίζοντα.
Τι ακριβώς είναι το halo
Ο καιρός πέρασε. Το 2020 το Halo ήταν η σανίδα σωτηρίας του. Τού είχε χαρίσει τη ζωή, το δίχως άλλο. "Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι είναι ο παράγοντας που έσωσε την ημέρα", ανέφερε ο ανακουφισμένος Ρος Μπρόουν, ως το 'αφεντικό' της F1. Σε κάθε άλλη περίπτωση ο Γκροζάν θα 'ταν (πιθανόν) το νέο θύμα της μακάβριας λίστας όσων οδηγών έχασαν τη ζωή τους εν ώρα αγώνος. Ο Ζιλ Μπιανκί δεν ήταν ο τελευταίος, καθώς ακολούθησε πέρυσι τον Σεπτέμβριο ο Αντουάν Ιμπέρ, αλλά ο δικός του θάνατος έγινε, δυστυχώς, η αφορμή για την επιβολή του νέου αυτού συστήματος προστασίας της καμπίνας των οδηγών. Στις 5 Οκτωβρίου του 2014 και κατά διάρκεια του Ιαπωνικού grand prix στη Σουζούκα ο Γάλλος είχε χάσει τον έλεγχο της Marussia εξαιτίας του ολισθηρού οδοστρώματος και είχε καταλήξει με 212 χλμ/ώρα σ' έναν γερανό που περισυνέλλεγε το μονοθέσιο του Άντριαν Σούτιλ, καθαρίζοντας την πίστα. Είχε ανασυρθεί χωρίς να διατηρεί επαφή με το περιβάλλον και 9 μήνες αργότερα έφυγε από τη ζωή χωρίς να έχει ποτέ ανακτήσει την επικοινωνία με τους γύρω του ή οι ενδείξεις να δείξουν ότι συνέρχεται. Ο εφιάλτης με τον Βραζιλιάνο Άιρτον Σένα ή Αυστριακό τον Ρόλαντ Ρατσενμπέργκερ, στον καταραμένο αγώνα της Ίμολα, ζωντάνευε.
Μεσολάβησαν τέσσερα ολόκληρα χρόνια, έως ότου επιβληθεί η νέα τεχνολογία. Ο χαμός του Μπιανκί δεν τους είχε αφήσει όμως τα περιθώρια να αγνοήσουν τι είχε μεσολαβήσει. Ήταν υποχρέωση των ιθυνόντων της FIA να μην συμβεί ξανά. Όντως το 2018 τα μονοθέσια της Formula 1 έχασαν ένα μέρος της δυναμικής αισθητικής τους. Μόνο που το 7 κιλών δαχτυλίδι από τιτάνιο αποτελούμενο από τρεις μπάρες δεν χαρακτηρίστηκε τυχαία ως 'φωτοστέφανο'. Κι ας έχει τη μορφή της 'ραχοκοκαλιάς ενός κοτόπουλου'.
"Προστατεύει τους οδηγούς από πρόσκρουση με συντρίμμια, ελαστικά, άλλα μονοθέσια ή περιφράξεις της πίστας", όπως εξήγησε ο Άντριου Ουέστακοτ, εκτελεστικός διευθυντής του οργανισμού που διοργανώνει ετησίως το Αυστραλιανό grand prix, καθώς έχει τη δυνατότητα ν' αντέχει βάρος ως και 12 τόνων! "Αν κάτι το χτυπήσει το απορροφά ή το εκσφενδονίζει πέρα από το κεφάλι του οδηγού", συμπλήρωσε, σημειώνοντας ότι "αποδείχθηκε πόσο ωφέλιμο ήταν σ' αυτό το ατύχημα". Τον Αύγουστο του 2018 ο Σαρλ Λεκλέρ ήταν ο πρώτος ευνοημένος του νέου καθεστώτος ασφαλείας, όταν η McLaren του Αλόνσο προσγειώθηκε στο δικό του μονοθέσιο.
Τούτο, καθώς χάρη στους τρεις αλύγιστους βραχιόνες το halo δημιουργεί ένα κλουβί που αποκόβει τον οδηγό απ' οποιαδήποτε εξωτερική επιρροή. Φύλακας-άγγελος. Οι πιλότοι υπολογίζονται ότι έρχονται σ' επαφή με δυνάμεις 5g όταν φρενάρουν, 2g όταν επιταχύνουν και 4-6g κάθε φορά που στρίβουν στη διάρκεια ενός αγώνα. Στο συμβάν με τον Γκροζάν οι πρώτες εκτιμήσεις έκαναν λόγο για δυνάμεις μεγαλύτερες των 50g κατά τη σύγκρουση. Εκείνη τη στιγμή το κοντέρ έδειχνε 220 χλμ/ώρα, καθώς το μονοθέσιο ήταν ανεξέλεγκτο δεδομένης της επαφής που είχε προηγηθεί με αυτό του Ντάνιλ Κβίατ. Αν το halo έλειπε, θα είχε συμβεί αυτό:
Η Mercedes ήταν η πρώτη ομάδα που εμφάνισε κάτι ανάλογο το 2015, αλλά οι επίσημες δοκιμές για το halo άρχισαν από το 2016 και μέσα από μια διετία εξέλιξης αποτέλεσε υποχρεωτικό εξάρτημα για κάθε μονοθέσιο στα πρωταθλήματα Formula 1, Formula 2, Formula 3 και Formula Ε. "Ήταν κατά βάση μια δουλειά του Τσάρλι Ουίτινγκ (επικεφαλής αγωνιστικού σχεδιασμού στη F1) και ο Λοράν Μεκίς (σ.σ Γάλλος μηχανικός)", δήλωνε ο γνώστης Τιμ Σένκεν, παλαίμαχος Αυστραλός πιλότος. Κατόπιν υιοθετήθηκε στους αγώνες των IndyCars, διότι είχε διαπιστωθεί πως αυξάνει το ποσοστό επιβίωσης των οδηγών κατά 17%.
Προφανώς ο Γκροζάν ανήκε στους τυχερούς και η περίπτωσή του επαλήθευσε τις πιθανότητες που αντιστοιχούσαν. Φυσικά τα εσώρουχα, ο full face σκούφος, η στολή, οι μπότες και τα γάντια, όπως επίσης η συσκευή HANS (head and neck restrain system), ενίσχυσαν τον προστατευτικό κουκούλι γύρω από τον Γάλλο οδηγό και "τον προστάτευσαν από διάφορους τραυματισμούς στον αυχένα ή στη μέση", κατέληξε ο Ουέστακοτ. Ενδεχομένως μοιραίους. "Είμαι τόσο χαρούμενος που έχουμε το halo, γιατί χωρίς αυτό όλα θα ήταν διαφορετικά", σημείωσε ο ομόσταυλος του Γκροζάν στη Haas Κέβιν Μάγκνουσεν. Όπως ευγνώμων δήλωσε ο Τζορτζ Ράσελ της Williams γιατί η επιβολή του, ασχέτως ενστάσεων, "ήταν ένα βήμα μπροστά". Γι' αυτό και ο Μαξ Φερστάπεν αναίρεσε όσα είχε πει προ διετίας, παραδεχόμενος ότι "ναι μεν ήμουν επικριτικός γιατί δεν μου άρεσε, αλλά σήμερα έσωσε τον Ρομέν και είμαι πολύ χαρούμενος".
Ομολογουμένως "υπάρχει πάντα μια ευκαιρία να νιώθουμε τυχεροί που δεν συνέβη τίποτα σημαντικό και πάντα μια ευκαιρία να μάθουμε και να συνεχίσουμε να κάνουμε αυτό το άθλημα όσο το δυνατόν πιο ασφαλές", όπως υπογράμμισε ο Ισπανός Κάρλος Σάινθ. Γιατί όποιο μέτρο κι αν παρθεί οι οδηγοί θα ρισκάρουν πάντα τη ζωή τους. Αναπόφευκτα.
